Z czym Wam się kojarzy Turyn? Zapewne najczęstszymi odpowiedziami na to pytanie będą: Juventus, Fiat (Fabrica Italiana Automobilli Torino) i Całun Turyński. Mimo że to jedno z największych miast we Włoszech, Turyn nie jest popularną destynacją wśród turystów. Czy mimo tego warto udać się do stolicy Piemontu? Co zobaczyć w Turynie? O tym poniżej.
Ja sama do tej pory nie kojarzyłam Turynu z niczym szczególnym (no może poza wcześniej wspomnianym klubem piłkarskim). Mimo wszystko gdzieś tam w mojej głowie pojawiła się myśl, aby ten Turyn odwiedzić. I totalnie tego nie żałuję! Już podczas pierwszego spaceru po Turynie – nocą, w drodze z dworca kolejowego Puorta Nuova do noclegu – czułam, że tu może być miłość. A za dnia to uczucie stale się pogłębiało! Pozwólcie, że opowiem Wam, skąd się wzięło.
DLACZEGO WARTO WYBRAĆ SIĘ DO TURYNU? 6 POWODÓW, PRZEZ KTÓRE ZAKOCHACIE SIĘ W STOLICY PIEMONTU
1. ZACHWYCAJĄCE POŁOŻENIE
Turyn leży na przedgórzu Alp Zachodnich, przy ujściu Dora Riparia do rzeki Pad, dzięki czemu stolica Piemontu może się pochwalić świetnym wyważeniem pomiędzy naturą a miejskim życiem. Są tu delikatne wzniesienia, w pobliżu górskie szlaki, zachwycające punkty widokowe oraz rzeka, która nadaje miastu życia. Nic dziwnego, że kiedyś ktoś postanowił w tym miejscu zbudować osadę, która przez kolejne stulecia rozrosła się na tyle, by dziś być jednym z najważniejszych ośrodków gospodarczo-kulturalnych północnych Włoch.
2. BRAK TURYSTÓW
Miałam okazję być już w kilku włoskich miejscowościach i w żadnym mieście o tak dużej liczbie mieszkańców (Turyn liczy ich prawie milion, a cała aglomeracja turyńska ponad 2 miliony!) nie było tak mało turystów jak w Turynie. I to w sezonie wysokim, w sierpniu! Dzięki temu można poczuć się tu naprawdę swobodnie, niczym prawdziwy mieszkaniec Turynu. Poza tym kogo z nas nie ucieszyłyby znikome kolejki w najważniejszych miejscach z punktu widzenia turysty?
3. PRZEPIĘKNA ARCHITEKTURA
Drugą rzeczą w podróży, która mnie zachwyca (zaraz po widokach!), jest architektura. A ta w Turynie jest niesamowita! Doskonale widać, że Turyn to jedno z ważniejszych miast w historii Włoch. Spacerując po wąskich, turyńskich uliczkach można w pełni poczuć tutejszą elegancję i szyk, podziwiać cudowną, barokową architekturę, czy bardzo dobrze zachowane historyczne centrum. Znajdziecie tu mnóstwo placów, kościołów, pałaców, muzeów oraz zachwycających kwartałów kamienic.
Choć ma to też swój minus – w Turynie, zwłaszcza w jego centrum, panuje okropna betonoza… Odczuwa się ją zwłaszcza podczas 30-stopniowego upału.
4. TURYN TO MIASTO LAVAZZY, PIWA I… CZEKOLADY
Świetnym powodem do odwiedzenia Turynu jest sprawienie przyjemności naszym kubkom smakowym. W tym mieście nie tylko zjesz ogrom pyszności tak dobrze znanych z włoskiej kuchni, ale także uraczysz się pyszną czekoladą. 40% przemysłu cukierniczego Włoch zlokalizowane jest w Piemoncie, a sam Turyn określa się mianem miasta czekolady. Co roku w lutym organizowana jest Festa del Cioccolata, czyli święto czekolady, które trwa około 2 tygodni. Wtedy to Piazza Vittorio Veneto zamienia się w jeden wielki stragan z wyrobami czekoladowymi. Wszystkie firmy cukiernicze z Turynu i okolic wystawiają swoje stoiska z tradycyjnymi wyrobami, a na środku placu znajduje się miejsce, w którym na oczach przechodniów przygotowywane są wyroby z czekolady.
Turyn to także miasto kawy – i to nie tylko za sprawą Lavazzy. W Turynie bowiem jest jeden z największych odsetek kawiarni na metr kwadratowy. Co zaskakujące – to też miasto stojące piwem. Turyńczycy, zainspirowali się kulturą produkcji piwa u Niemców, Anglików czy Francuzów, w 1845 roku postanowili otworzyć własny browar (Bosio&Caratsh). Od tego czasu w Turynie i w całym Piemoncie powstało kilka takich rodzimych produkcji, dlatego przy posiłku warto sprawdzić, czy w karcie nie ma czegoś interesującego do spróbowania.
5. GWARANT DOBREJ POGODY – W TURYNIE NIGDY NIE ZMOKNIESZ ANI NIE SPALISZ SIĘ OD SŁOŃCA
To wszystko dzięki arkadom, które rozpościerają się przez całe centrum. To właśnie one uchronią cię przed ewentualnym deszczem, czy ogromną spiekotą, gdy będziesz spacerować głównymi ulicami miasta.
6. TURYN IDEALNYM KIERUNKIEM NA WEEKEND
Dlaczego? Bo w ciągu przedłużonego weekendu jesteście w stanie zobaczyć najważniejsze punkty miasta, zbytnio się przy tym nie spiesząc. Starczy Wam również czasu na spróbowanie tutejszych przysmaków, a może nawet na pójście na mecz Juventusu? Naprawdę uważam, że Turyn ma wszystko, by w tym mieście dobrze spędzić długi weekend.
A nawet powiem więcej – by tu zamieszkać na stałe. Ale to temat na inne rozważania.
TURYN – CO ZOBACZYĆ?
Turyn to pierwsza stolica zjednoczonych Włoch (1861-1865) i jeden z ważniejszych ośrodków gospodarczych i kulturalnych tego kraju. Stąd w Turynie naprawdę jest co zwiedzać, miasto bogate jest w imponującą architekturę, muzea czy galerie. To raj dla osób, lubiących historię. A dzięki wygraniu konkursu na organizację Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2006 roku Turyn przeszedł prawdziwe odrodzenie, jednocześnie unowocześniając infrastrukturę i podkreślając historyczne centrum miasta.
☆ MOLE ANTONELLIANA I NARODOWE MUZEUM KINA
Tego punktu w Turynie nie da się przeoczyć, widać go niemal z każdego miejsca w mieście. Wieża Mole Antonelliana to najwyższy budynek w mieście i jeden z jego symboli – jej wizerunek można spotkać nawet na włoskiej monecie o nominale 2 centów. Początkowo miała to być synagoga, jednak budowa znacznie przekroczyła budżet założony na ten cel przez turyńskie zgrupowanie Żydów, przez co przez 9 lat budynek stał pusty. W końcu przejęło je miasto i dokończyło, przekształcając w pomnik jedności narodowej. Aktualnie Mole Antonelliana jest siedzibą Narodowego Muzeum Kina, w końcu Turyn to miejsce narodzin włoskiego kina.
Jeśli nie interesuje Was kinematografia, warto chociażby wjechać przeszkloną windą (przez środek muzeum!) na szczyt, by podziwiać stamtąd panoramę miasta.
☆ MUZEUM EGIPSKIE
Muzeum, które dla wielu jest powodem przyjazdu do Turynu. Nic w tym dziwnego, bowiem posiada największą poza Egiptem kolekcję egipskich artefaktów. Jest ich tutaj ponad 26 tysięcy! Począwszy od zmumifikowanych szczątków ludzi i zwierząt, poprzez posąg Ramzesa II, skończywszy na imponujących posągach egipskich królów. Jest to również jedno z najstarszych muzeów egipskich na świecie, założone już w 1824 roku. Jeśli kogoś interesuje kultura starożytna, z pewnością nie będzie się tu nudzić.
☆ MONTE DEI CAPPUCINI I WIDOK NA TURYN
Wzniesienie Monte dei Cappucini znajduje się stosunkowo blisko centrum. Trzeba tylko przejść najstarszym, zachowanym mostem w Turynie – mostem Vittorio Emanuele I – na drugą stronę rzeki Pad i wejść parę kilometrów pod górę, by móc się cieszyć wręcz pocztówkowym widokiem na miasto. Warto, naprawdę! Na samej górze znajduje się kościół Santa Maria al Monte oraz klasztor kapucynów.
☆ KOŚCIÓŁ GRAN MADRE DI DIO
Idąc w stronę wzgórze Monte dei Cappuccini, przechodząc przez most, z pewnością trafimy na kościół Gran Madre di Dio. Zbudowano go w 1814 roku w hołdzie Vittorio Emanuele I (stąd też most jego imienia w pobliżu) za zwycięstwo nad okupującym miasto Napoleonem. Wnętrze owalne, całkowicie poświęcone Maryi, z zewnątrz natomiast na pierwszy rzut oka widać inspirację rzymskim Panteonem. Co ważne – według legendy w okolicach murów kościoła ukryto Świętego Grala.
☆ TURYN I JEGO HISTORYCZNE CENTRUM – BRAMA PALATINA
Brama Palatina to rzymska brama, zapewniająca dostęp do miasta od jego północnej strony. Jest to najlepiej zachowane świadectwo czasów rzymskich Turynu, a stan, w jakim zachowała się po dziś dzień, czyni ją jedną z najlepiej zachowanych bram rzymskich na całym świecie.
☆ KATEDRA TURYŃSKA
Miejsce, w którym znajduje się słynny Całun Turyński – szata, mająca chronić ciało Jezusa Chrystusa podczas złożenia go w grobie. O jego autentyczności od lat toczą się spory i wciąż nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytania o prawdziwość tego artefaktu. Co ważne – nie można go oglądać codziennie. Wystawiany jest publicznie jedynie okazjonalnie i niezwykle rzadko. Ostatnio miało to miejsce w 2015, najbliższy zaplanowany termin to 2025 rok.
Sam kościół został wybudowany pod koniec XV wieku, a jego poprawna nazwa brzmi Katedra Metropolitańska Św. Jana Chrzciciela w Turynie. Jest to najważniejszy obiekt katolicki w całym Piemoncie. Ma dość surowe, barokowe wnętrze. Obok kościoła stoi wieża, na szczycie której znajduje się punkt widokowy.
☆ PLAC SAN CARLO
Piazza San Carlo to jeden z najważniejszych placów w mieście i jeden z popularnych miejsc spotkań w Turynie. Znajdują się tu dwie fontanny z posągami leżącego mężczyzny i kobiety oraz dwa bliźniacze kościoły katolickie – kościół św. Krystyny i kościół św. Karola Boromeusza, które zachwycają zarówno z zewnętrz, jak i wewnętrznymi zdobieniami. Na środku placu znajduje się pomnik Emanuela Philberta na koniu z 1838 roku.
☆ PIAZZA CASTELLO
To właśnie na tym placu znajdują się dwa najważniejsze pałace w Turynie – Palazzo Reale i Palazzo Madama. Niedaleko tego placu znajduje się trzeci z najbardziej znanych pałaców w Turynie – Palazzo Carignano, w którym mieści się muzeum włoskiej rewolucji.
☆ PALAZZO MADAMA
Pałac Madama na Placu Zamkowym aktualnie pełni funkcję Miejskiego Muzeum Sztuki Antycznej. Kiedyś było siedzibą książęcej dynastii Sabaudii, z zewnątrz przypomina twierdzę. Jej współczesny wygląd zawdzięczamy właścicielkom zamku – Krystynie Marii Burbon oraz Marii Joannie Sabaudzka. To właśnie na ich cześć w XIX wieku nadano zamkowi nazwę Pałac Madama.
Aktualnie w Palazzo Madama mieści się Muzeum Sztuki Starożytnej w Turynie
☆ PAŁAC KRÓLEWSKI I OKOLICZNE OGRODY
Pałac Królewski w Turynie w 1997 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Uchodzi za najbardziej dostojny i zdobiony pałac w Europie, dominuje tu przepych i skrupulatna dbałość o detale. Dodatkowo obok znajdują się Ogrody Reale, które podzielone są na dwa obszary. Pierwszy mieści się za murami Pałacu Królewskiego, natomiast drugi jest parkiem publicznym.
☆ ZAMEK I PARK VALENTINO
Park Valentino to jeden z większych terenów zielonych w mieście, znajduje się niedaleko rzeki Pad. W parku znajduje się Zamek dei Valentino, wpisany na listę UNESCO. Zbudowany został na miejscu starożytnego zamku – od frontu nawiązuje do stylu barokowego, za to od strony rzeki znajdują się surowe mury zamku, przypominające raczej okres średniowiecznej architektury. W środku natomiast aktualnie znajduje się wydział Architektury Politechniki Turyńskiej.
☆ BAZYLIKA SUPERGA
Miejsce, które wymaga trochę więcej czasu i bardzo żałuję, że tym razem nie miałam go wystarczająco dużo, by tu dotrzeć, bo zdjęcia w Internecie z tego miejsca robią niesamowite wrażenie. Mam jednak powód, aby wrócić do Turynu i udać się na Wzgórze Superga, na które można wjechać kolejką (działa tylko w sezonie letnim) lub autobusem.
Na szczycie wzgórza znajduje się świątynia, która obok Mole Antonelliana jest najbardziej charakterystyczną budowlą Turynu. Widać ją niemal z każdego miejsca w mieście. Jest to okrągły budynek z ogromną kopułą, otoczony dzwonnicami o wysokości 60 m. Na górze znajduje się taras widokowy, na który trzeba pokonać 131 schodków. Ponoć warto, bowiem można stamtąd zobaczyć Alpy.
TURYN – INFORMACJE PRAKTYCZNE
JAK DOJECHAĆ?
Do Turynu z Polski najłatwiej dostać się samolotem. Aktualnie połączenia z Turynem oferuje linia Ryanair. Loty możecie kupić z Wrocławia i Krakowa, ceny zaczynają się zazwyczaj od 69 zł. Od stycznia 2023 roku Wizzair ma uruchomić połączenie z Turynem z Warszawy, z lotniska Chopin.
JAK PORUSZAĆ SIĘ PO TURYNIE?
Lotnisko w Turynie znajduje się ok. 16 km od centrum. Dojechać można na dwa sposoby: pociągiem lub autobusem. My wylądowałyśmy w Turynie przed 22 i mimo że w rozkładzie widniało połączenie kolejowe, na peronie nie było po nim śladu. W ogóle stacja wyglądała na opuszczoną… Ostatecznie do centrum dostałyśmy się autobusem Arriva Sadem. Bilety można kupić w biletomacie na lotnisku lub u kierowcy. Koszt biletu w jedną stronę to 7,50 euro.
Natomiast po samym Turynie najlepiej poruszać się pieszo. Mimo że miasto ma świetnie rozwiniętą komunikację tramwajową, nie jest ona przydatna, jeśli chcemy zwiedzać najważniejsze punkty w centrum, ponieważ wszystko zlokalizowane jest blisko siebie. Ewentualnie wypad do Bazyliki Superga, Muzeum Motoryzacji czy pod stadion Juventusu może wymagać od nas kupna biletu. Te znajdziecie w każdym tabacherie. Koszt to 1,5 euro za 90 minut.
GDZIE SPAĆ?
Ja bardzo polecam nocleg CX Turin Regina Student&Place. Poszukując noclegu na Booking miałyśmy naprawdę spory problem, by znaleźć taki, który będzie w miarę w centrum, nie będzie kosztował fortuny i będzie miał późne zameldowanie. Większość miejsc bowiem oferowało meldunek maksymalnie do godziny 20, gdy nasz samolot lądował w Turynie po 21.
Trafiłyśmy jednak na to miejsce i szczerze polecamy. Świetny standard pokoju, do tego ogólnodostępny taras na dachu i strefa wspólna na dole. Aż żałuję, że spędziłam tam tylko dwie noce, bo chętnie zostałabym dłużej.
Mam nadzieję, że przekonałam Was do odwiedzenia Turynu, bo naprawdę warto! Ja sama planuję tam wrócić, chociażby po to, by wybrać się na wzgórze z Bazyliką Superga, na którą tym razem nie starczyło mi czasu, oraz wybrać się na mecz Juventusu Turyn.
